1. Belang aanwijzing DGA
Een directeur-grootaandeelhouder (“DGA”) is enerzijds een aandeelhouder van de vennootschap en anderzijds heeft hij een dienstbetrekking met de vennootschap waarvan hij aandeelhouder is.
Doordat een DGA een dienstbetrekking heeft is de vraag of een DGA kan worden aangemerkt als werknemer in de zin van de werknemersverzekeringen (ZW, WW en WIA). Indien de DGA een werknemer is in de zin van de werknemersverzekeringenwetten, ontstaat een verzekeringsplicht. De verzekeringsplicht houdt in dat de vennootschap verplicht is om premies af te dragen voor de werknemersverzekeringen aan de Belastingdienst.
Een onjuiste beoordeling of een DGA verzekeringsplichtig is kan derhalve grote financiële gevolgen hebben voor de vennootschap.
2. Wettelijk kader
Werknemers zijn verplicht verzekerd voor de werknemersverzekeringen (ZW, WW en WIA). In de werknemersverzekeringswetten is geregeld dat een natuurlijk persoon die in privaatrechtelijke of in publiekrechtelijke dienstbetrekking staat wordt aangemerkt als werknemer.
Als dienstbetrekking wordt conform de werknemersverzekeringswetten mede beschouwd de arbeidsverhouding met de bestuurder van een vennootschap, met uitzondering van die van een DGA.
Let op! In de Regeling aanwijzing directeur-grootaandeelhouder 2016 worden nadere regels gegeven wie als DGA kan worden aangemerkt en dus niet verplicht verzekerd is voor de werknemersverzekeringen.
3. Regeling aanwijzing DGA 2016
De Regeling aanwijzing DGA 2016 is alleen van toepassing op de statutair bestuurder van een naamloze vennootschap (“N.V.”) en een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (“B.V.”), en niet op de “titulair” of “commercieel” directeur.
Een statutair bestuurder wordt (meestal) benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders. De benoeming van een statutair bestuurder vindt plaats door middel van een rechtsgeldig benoemingsbesluit.
Let op! Is de directeur/bestuurder een DGA in de zin van de Regeling aanwijzing DGA 2016, dan is er geen sprake van een dienstbetrekking en ontstaat er geen verzekeringsplicht.
De Regeling aanwijzing DGA 2016 is eveneens van toepassing op de bestuurder van een vennootschap met een in aandelen verdeeld kapitaal die niet naar Nederlands recht is opgericht.
4. Voorbeelden aanwijzing DGA onder de Regeling aanwijzing DGA 2016
Onder een DGA wordt volgens de Regeling aanwijzing DGA 2016 allereerst verstaan de statutair bestuurder die:
- al dan niet tezamen met zijn echtgenoot, houder is van een zodanig aantal aandelen, al dan niet van een bepaalde soort of aanduiding (…), dat hij, al dan niet tezamen met zijn echtgenoot, ingevolge de statuten van de vennootschap over zijn ontslag kan besluiten; of
- tezamen met bloed- of aanverwanten tot en met de derde graad, al dan niet tezamen met zijn echtgenoot, houder is van aandelen, al dan niet van een bepaalde soort of aanduiding (…), die ten minste tweederde van de stemmen vertegenwoordigen, zodat hij, tezamen met zijn bloed- of aanverwanten tot en met de derde graad, al dan niet tezamen met zijn echtgenoot, over zijn ontslag kan besluiten.
Hierna volgen enkele voorbeelden wanneer een statutair bestuurder wordt aangemerkt als een DGA onder categorie 1 en 2. Naast deze categorieën bevat de Regeling aanwijzing DGA 2016 nog meer categorieën wanneer een statutair bestuurder wordt aangemerkt als DGA. Deze categorieën blijven voor nu onbesproken.
Categorie 1
Voorbeeld a: zelfstandig statutair bestuurder
Bram is statutair bestuurder van vennootschap A en heeft door zijn 100% aandelenbelang zeggenschap over zijn eigen ontslag (hij kan zijn ontslag blokkeren), daarmee wordt hij aangemerkt als DGA en ontstaat geen verzekeringsplicht.
Voorbeeld b: zelfstandig statutair bestuurder
Freek is statutair bestuurder van vennootschap A en heeft 25% van de aandelen. Anja heeft 30% van de aandelen in vennootschap A. Bart heeft 45% van de aandelen in vennootschap A. Nu Freek te weinig aandelen heeft om over zijn eigen ontslag te kunnen besluiten is hij geen DGA en ontstaat wel een verzekeringsplicht.
Onder het begrip echtgenoot wordt verstaan: huwelijkspartner, geregistreerd partner en ongehuwd meerderjarigen die een gemeenschappelijke huishouding voeren. Gezamenlijk moeten de echtgenoten over het ontslag van de bestuurder kunnen besluiten. De statutair bestuurder dient zelf ten minste één aandeel te bezitten.
Voorbeeld c: echtgenoot
Freek is statutair bestuurder van vennootschap A en heeft 25% van de aandelen. Anja is de echtgenoot van Freek en heeft 30% van de aandelen in vennootschap A. Bart heeft 45% van de aandelen in vennootschap A. Nu Freek en Anja als echtgenoten gezamenlijk kunnen besluiten over het ontslag van Freek (meer dan 50% van de aandelen in hun bezit hebben), wordt Freek aangemerkt als DGA en ontstaat geen een verzekeringsplicht.
Categorie 2
Voorbeeld d: familieband
Freek is statutair bestuurder van vennootschap A en heeft 25% van de stemgerechtigde aandelen. Anja is de zus van Freek en heeft 30% van de stemgerechtigde aandelen in vennootschap A. Bart heeft 45% van de stemgerechtigde aandelen in vennootschap A. Nu Freek en Anja gezamenlijk niet meer dan 2/3e van de van de stemgerechtigde aandelen vertegenwoordigen, wordt Freek niet aangemerkt als DGA en ontstaat wel verzekeringsplicht.